Śląsk Cieszyński leży na południu Polski, ale też na wschodzie Republikim Czeskiej. Północną, nizinną część regionu ukształtowały niezliczone stawy hodowlane, zakładane od średniowiecza, oraz kopalnie węgla kamiennego. Surowiec ten zmienił w XIX i XX wieku przestrzeń: silnie ją zurbanizował i w znacznej części zdegradował.

Środkiem dawnego księstwa ciągnie się pasmo wzgórz, którymi kilka wieków temu wiódł szlak solny z Małopolski na Morawy.

W dobie c.k. monarchii zastąpiła go droga cesarska, łącząca Wiedeń ze Lwowem.

Południową część krainy zajmują najbardziej na zachód wysunięte pasma Karpat. Góry przecina w poprzek doliny Olzy, od starożytności ułatwiająca kupcom i wojownikom forsowanie Beskidów. Dziś biegnie tędy szosa z Norwegii do Grecji.

Opasana historycznymi granicami księstwa piastowskiego kraina przez ponad 600 lat zarządzana była przez czeskich królów i austriackich cesarzy. W 1920 r. dyplomaci rozpłatali ją z północy na południe na dwie części - rozdzielając na pół kotliny, pogórze i góry, miasta i wsie - i przydzielili te fragmenty Polsce i Czechosłowacji.